مركز آمار ايران گزارش جديدي از هزينهودرآمد خانوارهاي شهري منتشر كرده كه توان واقعي قشرهاي مختلف جامعه براي خريد مسكن را برحسب دهكهاي ۱۰گانه درآمدي نشان ميدهد.براساس اين گزارش، خانوارهاي ساكن شهرهاي ايران با ميانگين درآمد سالانه ۱۰ ميليون و ۶۰۰ هزار تومان، رقمي معادل ۳ ميليون و ۷۰۰ هزار تومان براي تامين مسكن هزينه ميكنند طوري كه هزينه مسكن ۳۵درصد كل درآمد خانوارها و ۳۰ درصد كل هزينه خانوارها را به خود اختصاص داده است.
هزينه سالانه خانوارهاي شهري به طور متوسط ۱۱ ميليون و ۳۷۰ هزار تومان است كه حدود يك ميليون تومان بيشتر از درآمدشان برآورد ميشود.در گزارش مركز آمار ايران كه برمبناي آمارگيري از هزينه و درآمد سال۸۹ خانوارهاي شهري كشور تهيه شده، تاكيد شده است: هزينههاي زندگي شهري در ايران ۱۵ درصد نسبت به سال قبل افزايش يافته در حالي كه درآمد خانوارها در اين مدت ۱۳ درصد زياد شده است.
در اين ميان هزينه تامين مسكن نيز رشد ۲۰ درصدي داشته است به طوري كه مسكن در سبد هزينههاي غيرخوراكي، بزرگترين فاكتور هزينهاي خانوارها محسوب ميشود كه سهم ۴۲درصدي در اين سبد را در اختيار دارد و بعد از آن، هزينههاي خوراكي با ۲۳ درصد سهم، دومين فاكتور بزرگ هزينهاي معرفي شده است.
گزارش ها از جزئيات گزارش مركز آمار همچنين حاكي است: درآمد سالانه دهك دهم جامعه - پردرآمدترين گروه- ۱۴ برابر دهك اول است، اما اين فاصله در رديف هزينه مسكن در حد ۵/۷ برابر محدود شده است. متوسط درآمد سالانه كمدرآمدترين گروه در خانوارهاي شهري –دهكاول- ۲ ميليون و ۳۰۰ هزار تومان است كه اين عدد براي پردرآمدترين گروه –دهك دهم- به ۲۸ ميليون و ۷۰۰ هزار تومان ميرسد.
اما دهك اول سالي يك ميليون و ۲۰۰ هزار تومان يعني معادل ۶۰ درصد درآمد سالانه خود را براي مسكن هزينه ميكند و در مقابل، دهك دهم در يكسال ۹ ميليون تومان براي تامين مسكن خود پول پرداخت ميكند كه اين رقم فقط ۳۲ درصد از درآمد سالانهاش را ميبلعد.
به اين ترتيب پردرآمدترين خانوارهاي شهري در ايران ۸ برابر كمدرآمدترينها براي تامين مسكن هزينه ميكنند. براساس اين گزارش، ۷۰ تا ۸۰ درصد از خانوارهايي كه در دهكهاي پردرآمد جامعه قرار دارند، صاحب مسكن ملكي هستند، اما در دهكهاي اول جامعه كه كمدرآمدها در آن قرار دارند، حداكثر سهم صاحبخانهها ۵۰ درصد است.در اين ميان ۶۶ درصد دهكهاي ۹ و ۱۰ در خانههاي با متراژ بيشتر از ۱۰۰ مترمربع سكونت دارند، اما تعداد كساني كه از دهكهاي ۱ و ۲ در خانههاي بزرگ ساكن هستند ۳۳ درصد برآورد شده است.